de_leersituatie

Back to list

Copyright © Association for Social Development (ASD) 2013 All Rights Reserved. No part of this website may be reproduced or published without the express consent of Association for Social Development (ASD). Please also read http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/

Original format:

npi_-_de_leersituatie.pdf

DE LEERSITUATIE INSTITUUT VOOR ORGANISATIE ONTWIKKELING Valckenboschlaan 8 - Postbus 299 - 3700 AG Zeist - Holland - Tel. (03404) 20044 Weergave v a n d e h o o f d z a k e n u i t e e n i n l e i d i n g i n h e t k a d e r van d e c u r s u s : Vo r m g e v e n aan o p l e i d i n g s - e n l e e r s i t u a t i e s . Het t h e m a w o r d t b e h a n d e l d o n d e r h e t g e z i c h t s p u n t v a n v o o r - waarden v o o r h e t o n t s t a a n v a n e e n l e e r s i t u a t i e . D a a r t o e komen a c h t e r e e n v o l g e n s a a n d e o r d e : - i n t r o d u c t i e t o t h e t t h e m a ; een b a s i s o p v a t t i n g o v e r l e r e n ; - b a s i s r i t m e n v a n l e r e n ; b a s i s a c t i v i t e i t e n v a n l e r e n ; - b a s i s e l e m e n t e n v o o r l e r e n . I n t r o d u c t i e t o t h e t t h e m a 6 2 7 8 . 8 3 4 JU/LG I n o p l e i d i n g s - e n l e e r s i t u a t i e s k o m t men n o g a l e e n s d e u i t - s p r a a k t e g e n : J a , m a a r i n d e p r a k t i j k D e o n d e r t o o n l i j k t d a n t e z i j n , d a t h e t w e r k e l i j k e l e v e n a n d e r s i s , a l s o f de w e r e l d v a n h e t l e r e n n a a s t d i e v a n h e t w e r k e l i j k e l e v e n s t a a t . B e h a l v e h e t h i s t o r i s c h e g e z i c h t s p u n t , d a t a a n l e i d i n g kan z i j n v o o r d e z e o p v a t t i n g ( w a a r i n w o r d t i n g e g a a n o p d e s y l l a b u s “ L e r e n v r o e g e r e n n u ” ) , z i j n e r w e l m e e r r e d e n e n a a n t e w i j z e n : vaak s l u i t h e t g e l e e r d e i n e e n s c h o o l s e c o n t e x t n i e t a a n b i j d e c o n t e x t w a a r i n “ i n d e p r a k t i j k ” g e w e r k t m o e t w o r d e n ; - e r i s g e l e e r d o p g r o n d v a n o n j u i s t e i n t e r p r e t a t i e v a n d e w e r k e l i j k e t e k o r t e n i n e e n w e r k s i t u a t i e , w a a r d o o r t e r u g - k e e r p r o b l e m a t i e k o n t s t a a t ; - e r w o r d e n g e e n c o n d i t i e s g e s c h a p e n b i j t e r u g k e e r v a n e e n c u r s u s s i t u a t i e w a a r d o o r l e e r r e s u l t a t e n n i e t g e ë f f e c t u e e r d kunnen w o r d e n o f t o t r i j p i n g k u n n e n k o m e n , w a a r d o o r g e e n e f f e c t e n v a n l e r e n z i c h t b a a r w o r d e n . B a s i s o p v a t t i n g o v e r l e r e n Een f u n d a m e n t e l e v o o r w a a r d e v o o r h e t o n t s t a a n v a n e e n l e e r - s i t u a t i e i s , d a t e r s p r a k e i s v a n e e n l e e r s i t u a t i e a l s e r a l l e r e e r s t w i l l e n s e n w e t e n s v a n u i t d e mens e e n a c t i e v e i n - s t e l l i n g t o t d e w e r e l d g e c r e ë e r d w o r d t m e t d e b e d o e l i n g om t e l e r e n . A a n w a t e r a l i s w o r d t “ v a n b i n n e n u i t ” d e l e e r - d i m e n s i e t o e g e v o e g d . K i j k e n d “ n a a r w a t e r a l i s ” k u n n e n d r i e f u n d a m e n t e l e v e r h o u d i n g e n v a n d e mens t o t d e w e r e l d w o r d e n o n d e r s c h e i d e n : 1. E e n k e n n e n d e v e r h o u d i n g , e r o p g e r i c h t om d e w e r e l d t e b e g r i j p e n . O n g e a c h t d e m a t e v a n b e w u s t h e i d e n i n t e n s i - t e i t i s d i e v e r h o u d i n g e r . H i j i s n a d e r u i t g e w e r k t i n de “ n i v e a u s v a n w e t e n ” . H i j b e g i n t m e t e e n v r a a g e n e i n d i g t m e t e e n v o r m v a n w e t e n . Het i s e e n v e r i n n e r l i j k e n i n d e mens v a n d e b u i t e n w e r e l d , e c h t e r z o , d a t h e t g e e n d i r e c t e a c t i e f g e s c h a p e n c o n s e - q u e n t i e s t e w e e g b r e n g t i n d e b u i t e n w e r e l d . 2. E e n h a n d e l e n d e v e r h o u d i n g , d i e c o n s e q u e n t i e s s c h e p t i n de b u i t e n w e r e l d . H e t i s e e n v e r u i t e r l i j k e n v a n d e b i n n e n - w e r e l d v a n d e m e n s , o n g e a c h t d e m a t e v a n b e w u s t h e i d e n i n t e n s i t e i t . H i j b e g i n t m e t e e n v o o r n e m e n e n b e s l u i t om i e t s t e d o e n . H i j i s n a d e r u i t g e w e r k t i n d e “ n i v e a u s v a n k u n n e n ” . 3 . D e d e r d e s o o r t v e r h o u d i n g i s d i e v a n h e t z i j n . Z o w e l b i j h e t k e n n e n a l s b i j h e t h a n d e l e n g e b e u r t e r i e t s i n d e mens z e l f , h i j v e r a n d e r t e r d o o r , h o e g e r i n g d a n o o k . Z i j n z i j n s w i j z e i s a n d e r s g e w o r d e n i n h e t g e b i e d v a n h e t d e n k e n , v o e l e n o f w i l l e n , o f a l l e d r i e t e g e l i j k . D i t a l l e s , o n g e - a c h t d e m a t e v a n b e w u s t h e i d o f i n t e n s i t e i t . D e u i t d r u k k i n g d o o r s c h a d e e n s c h a n d e l e r e n k a n e r o p d u i d e n , d a t e r n i e t v o l g e n s b e w u s t i n g e r i c h t e l e e r p r o c e s s e n i s g e l e e r d , m a a r d a t h e t l e v e n z e l f e e n l e s j e h e e f t g e l e e r d . Samengevat i n e e n b e e l d : L e r e n i n h e t l e v e n . vraag voornemen waarnemen antwoord zich ermee verbinden i n denken i n afwegen en oordelen i n doen doen evalueren uitvoeren BEGRIJPEN Z E L F K E N N I S S C H E P P E N van de wereld a a n d e wereld i n de wereld 2. Een a c t i e f l e e r p r o c e s b e s t a a t e r u i t , d a t w a t o n b e w u s t a l g e - g e b e u r t , b e w u s t g e h a n t e e r d w o r d t . I n b e i d e g e v a l l e n w o r d e n vermogens o n t w i k k e l d . N u z i j n e r i n d e mens v e r m o g e n s d i e 3. a l s h e t w a r e v l a k o n d e r d e o p p e r v l a k t e l i g g e n e n w a a r b i j h e t l e e r p r o c e s d u s s n e l k a n v e r l o p e n . D a t b e g i n t a l b i j h e t h e e l j o n g e k i n d , w a a r b i j s p e l e n d e r w i j s w o r d t g e l e e r d . G a a t h e t om v e r m o g e n s d i e d i e p e r w e g l i g g e n , d a n i s i n s p a n n i n g v e r e i s t . D a n w o r d t e e r d e r e e n b e h o e f t e g e v o e l d a a n e e n g e - s t r u c t u r e e r d l e e r p r o c e s , o f w e l men k o m t t o t l e e r e r v a r i n g e n v i a d e “ h a r d e w e g v a n s c h a d e e n s c h a n d e ” . I n h e t g e v a l v a n d i e p e r w e g l i g g e n d e v e r m o g e n s , w a a r b i j d u s i n s p a n n i n g i s v e r e i s t , k o m t d e k w e s t i e v a n h e t z i n g e v e n , m o t i v a t i e , d i s c i p l i n e t o t l e r e n u i t d r u k k e l i j k a a n d e o r d e . B a s i s r i t m e v a n l e r e n i n h e t l e v e n I n a l l e d r i e d e v e r h o u d i n g e n t o t d e w e r e l d d o e t d e m e n s , o n g e - a c h t d e m a t e v a n b e w u s t h e i d e n i n t e n s i t e i t , i n d r u k k e n e n e r - v a r i n g e n o p . Z e z i j n i n h e m . H e t b e d o e l d e b a s i s r i t m e k a n a a n - s c h o u w e l i j k w o r d e n g e m a a k t , d o o r e r e e n n a c h t z i j d e e n e e n d a g - z i j d e a a n t o e t e k e n n e n . Z e w i s s e l e n e l k a a r a f . I n b e e l d g e b r a c h t : dagzijde , , _ _ _ _ _ _ b N u s t b e z i g z i j n met - ‘ bedrukken en e r v a r i n g e n , “ e y t . i n bewust gekozen 1 1léervormen en l e e r d o e l e n I Avi l lens e n wetens” o f - - -4 , i - - dbor “ s c h a en schand” I - , - - – I I t i j d s l i j n van I i i h e t l e v e n indrukken l i n een g e r i c h t e l e e r - I o n b e w u s t I ervaringen i weg w o r d t t . b . v . d e ( o f bewust I onderbewust ' v e r w e r k i n g i n de 1 v e r g e t e n i n i -/ n a c h t z i j d e bewust vorm 1 ' t kader van i n a c h t z i j d e g e g e v e n 1 e e n l e e r p r o c e s i •••••• B a s i s a c t i v i t e i t e n v a n l e r e n Ongeacht d e m a t e v a n b e w u s t h e i d e n i n t e n s i t e i t k a n , a f g e l e i d van h e t v o o r g a a n d e , e e n o p e e n v o l g i n g v a n b a s i s a c t i v i t e i t e n worden aangenomen, n l . : 1 . Opnemen v a n w a a r n e m i n g e n , i n d r u k k e n e n / o f e r v a r i n g e n o p d o e n . 2. Ve r w e r k e n van h e t g e e n i s opgenomen e n / o f b e w e r k e n v a n o p - gedane e r v a r i n g . 3. C o n s o l i d e r e n o f v e r d i c h t e n v a n h e t g e e n i s v e r w e r k t o f b e - w e r k t . D i t c o n s o l i d e r e n u i t z i c h o p e e n o f a n d e r n i v e a u v a n k e n n e n , k u n n e n o f z i j n . 4. I n h e t l e v e n w o r d t o p d e z e m a n i e r g e l e e r d , v i n d t o n t w i k k e - l i n g p l a a t s . B e w u s t h i e r v a n a f g e l e i d z i j n d e i n s t r u c t i e w e g en d e o n t d e k k i n g s w e g . De l e e r v o r m e n / d i d a c t i s c h e w e r k v o r m e n z i j n b e w u s t g e k o z e n i n - s t r u m e n t e n om de b a s i s a c t i v i t e i t e n d o e l g e r i c h t v o r m t e g e v e n . Z i j z i j n g e l d i g , z o w e l v o o r d e i n s t r u c t i e w e g a l s v o o r d e o n t - d e k k i n g s w e g . H e t z i j n i n s t r u m e n t e n “ o m d e l e r e n d e mens d a a r aan t e s p r e k e n w a a r h i j w a k k e r m o e t w o r d e n ” . O e f e n e n i s o p h e r h a l i n g g e r i c h t om t o t e e n b e p a a l d e v o r m v a n i n s l i j p e n t e komen. De b a s i s a c t i v i t e i t e n v a n l e r e n i n b e e l d g e b r a c h t : , • M d • • • - , . - - « ~ • • • • • • • • d O M L / \ / / …- - , /\ / ‘ / \ / c veorwnerskeno l i d e r e n \ / A e r v a r e n X b e w e r k e n X op gebied van / ‘ / o p n e m e n / \ \ / \ / \ kennen,kunnen/ \ ,.. _ / \ / • ‘ e n z i jn / •••••• • • • • • • • - - - I n g e s t r u c t u r e e r d e l e e r p r o c e s s e n w o r d e n d e o v e r g a n g e n o p d e k r u i s p u n t e n b e w u s t g e h a n t e e r d e n i n d e l e e r w e g e n b e w u s t g e - f a s e e r d . B a s i s e l e m e n t e n v a n l e r e n Voor h e t o n t s t a a n v a n e e n l e e r s i t u a t i e z i j n e r , b e h a l v e d e i n s t e l l i n g , d r i e b a s i s e l e m e n t e n n o d i g ; 1 . D e l e r e n d e m e n s , o f w e l d e mens i n d e r o l v a n l e r e n d e . 2 . E e n z i n g e v i n g , u i t g e d r u k t i n h e t l e e r d o e l . 3. E e n l e e r g e b i e d , u i t g e d r u k t i n d e l e e r s t o f . N . B . : D e b e s c h o u w i n g v a n d e z e e l e m e n t e n w o r d t g e g e v e n i n p r a k - t i s c h e t e r m e n o p g r o n d v a n d e v o o r a f g a a n d e p a r a g r a f e n . De l e r e n d e mens H i j h e e f t z i j n e i g e n a c h t e r l a n d i n d e v o r m v a n v o o r s t e l l i n g e n , g e d a c h t e n , e r v a r i n g e n , g e v o e l e n s e n m o t i e v e n v a n u i t z i j n e i g e n l e e f - e n w e r k s i t u a t i e s . D a a r o m i s h e t u i t h e t o o g p u n t van l e e r e f f e c t i v i t e i t g e w e n s t om d i e l e e r v o r m e n t e k i e z e n , d i e o p d a t p o t e n t i e e l a a n s l u i t e n e n h e t m o b i l i s e r e n . H e t i s z i j n r i j k d o m w a a r o p v o o r t g e b o u w d k a n w o r d e n . M e t a n d e r e w o o r - d e n , w a t e r a l i s a a n w e t e n , k u n n e n , a a n e r v a r i n g e n e n v o o r s t e l l i n g e n , d á t o p r o e p e n u i t d e h e r i n n e r i n g e n a c t u e e l m a k e n i n d e c o n t e x t v a n “ d é z e l e e r s i t u a t i e ” . D a a r m e e w o r d t h e t r e e d s aanwezige a a n g e v u l d , i n e e n a n d e r l i c h t g e z e t , o p n i e u w g e - n u a n c e e r d , v e r d i e p t e n i n a n d e r e v e r b a n d e n g e z e t . 5 . Daarna k a n h e t w e e r “ v e r g e t e n ” w o r d e n om v e r d e r t e k u n n e n r i j p e n . Ook w a a r h e t g a a t om h e t l e r e n v a n t o t a a l n i e u w e d i n g e n , g a a t h e t e r o m t e z o e k e n n a a r a a n k n o p i n g s p u n t e n b i j d e v o o r - s t e l l i n g e n e n e r v a r i n g e n v a n d e l e r e n d e mens o p g e d a a n i n z i j n l e v e n s c o n t e x t . Vo o r w a a r d e i s d a n w e l , d a t men h e t e s s e n t i ë l e weet w a a r o m t r e n t g e l e e r d m o e t w o r d e n , o m , d a t i n d e l e v e n s - c o n t e x t v a n d e l e r e n d e “ t o t l e v e n t e b r e n g e n ” , w a a r n a h e t i n de c o n t e x t v a n h e t n i e u w e g e p l a a t s t k a n w o r d e n . D a t v r a a g t f a n t a s i e . De l e e r d o e l e n I n l e e r d o e l e n b e h o o r t d e z i n g e v i n g t o t h e t l e r e n t e z i j n v e r - v a t . H e t d o e l h e e f t e e n v o o r s t e l l i n g s k a n t e n e e n w i l s c o m p o - n e n t ( m o t i v a t i e ) . D e w i l s c o m p o n e n t w o r d t g e m o b i l i s e e r d i n d i e n h e t d o e l i n v e r b a n d s t a a t m e t e e n t e k o r t i n d e s i t u a t i e w a a r - v o o r w o r d t g e l e e r d . H e t t e k o r t h e e f t a l s h e t w a r e e e n e i s e n d k a r a k t e r . O o k h i e r g e l d t , d a t d e l e r e n d e e e n v o o r s t e l l i n g m o e t hebben ( t e n m i n s t e ) v a n d a t t e k o r t . H e t t e k o r t k a n e c h t e r b e k e n d z i j n , v o o r s t e l b a a r z i j n q u a b e l e v i n g e n c o n t e x t v a n d e l e r e n - d e , o f w e l h e t i s n o g o n b e k e n d a a n d e l e r e n d e m e n s . E e n o p l e i - d i n g s - e n l e e r s i t u a t i e d u s , d i e v o l k o m e n n i e u w i s v o o r d e l e r e n - de w a t b e t r e f t c o n t e x t . H e t v r a a g t f a n t a s i e om d a t v o o r s t e l b a a r en i n l e e f b a a r t e k r i j g e n . O o k h i e r g e l d t d a n , d a t d i e l e e r v o r m e n worden i n g e z e t w a a r d o o r d e r e e d s a a n w e z i g e v o o r s t e l l i n g e n e n e r v a r i n g e n w o r d e n o p g e r o e p e n e n g e m o b i l i s e e r d , z o d a t d e z i n v a n h e t l e r e n i n d e l e r e n d e a c t u e e l w o r d t . Het l e e r g e b i e d Het l e e r g e b i e d i s d a t a s p e c t v a n d e w e r e l d w a a r i n d e l e r e n d e mens w o r d t b i n n e n g e l e i d . M e n z o u h e t d e t h e o r i e k u n n e n noemen w a a r i n o p v a t t i n g e n , e l e m e n t e n e n g e z i c h t s p u n t e n m . b . t . e e n s t u k w e r e l d i n e e n b e p a a l d v e r b a n d w o r d e n g e b r a c h t t . b . v . k e n n i s o f v a a r d i g h e d e n i n e e n b e p a a l d e g r a a d o f v o r m . H i e r g e l d t d e v r a a g : Wa a r w o r d t d e l e e r s t o f v a n d a a n g e h a a l d , i n w e l k e m a t e v a n d i e p g a n g , i n w e l k e c o n t e x t e n h o e v e r h o u d t degene z i c h t o t d i e s t o f , h o e i s h i j e r m e e v e r b o n d e n . B . v . p u u r i n s t r u m e n t e e l , o f p s y c h o l o g i s c h o f s o c i o l o g i s c h i n g e b e d ; i n e e n o n t w i k k e l i n g s p e r s p e c t i e f g e z i e n o f z o n d e r e n i g v e r b a n d i n d e t i j d ; v a n u i t e e n b e p a a l d e s l e u t e l g e d a c h t e o f z o n d e r e n i g i n n e r l i j k v e r b a n d . A l s v o o r b e e l d k a n w o r d e n g e n o e m d : D e l e e r - vormen i n h e t v e r b a n d v a n e e n 3 - d e l i n g e n d i e w e e r v a n u i t e e n b e p a a l d e m e n s v i s i e . D i t a l l e s i s e e n k e u z e v r a a g , m e t g e v o l g e n v o o r h e t l e r e n v a n de m e n s . I n d e z e p a r a g r a a f z i j n a l s b a s i s e l e m e n t e n genoemd d e mens i n de r o l v a n l e r e n d e , n a a s t h e t d o e l e n d e s t o f . Zou d e z e z e l f d e mens a l d e z e g e z i c h t s p u n t e n m i n o f m e e r b e w u s t overwegen e n t o e p a s s e n b i j h e t v o r m g e v e n a a n z i j n l e e r p r o c e s , dan z o u men k u n n e n s p r e k e n v a n d e mens i n z i j n r o l v a n o p - l e i d e n d e m e n s . I n d e z e z i n k a n e l k e mens z i c h z e l f t o t o p l e i d e r z i j n e n a l s z o d a n i g i s o o k d e b e n a m i n g “ o p l e i d e r ” i n d e c o n t e x t v a n o n d e r s t a a n d e a f b e e l d i n g b e d o e l d . I e m a n d kan f u n c t i o n e r e n i n d e r o l v a n o p l e i d e r e n d o e t k e u z e n t . b . v . de l e r e n d e m e n s . COPYRIGHT N P I leerdoelen leergebied ( s t o f ) de l e r e n d e mens de opleidende mens 6. Door v o o r t d u r e n d t e p r o b e r e n b e w u s t m e t e n t u s s e n d e z e e l e m e n - t e n b e z i g t e z i j n , w o r d t d e l e r e n d e mens g e h o l p e n v o o r t d u r e n d i n d e l e e r s i t u a t i e t e z i j n . Een c r e a t i e f g e b e u r e n !

de_leersituatie.txt · Last modified: 2018/10/03 06:09 (external edit)