levensloop_en_motivatie

Back to list

Copyright © Association for Social Development (ASD) 2013 All Rights Reserved. No part of this website may be reproduced or published without the express consent of Association for Social Development (ASD). Please also read http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/

Original format:

npi_-_levensloop_en_motivatie.pdf

NPI - Instituut voor Organisatie Ontwikkeling LEVENSLOOP EN MOTIVATIE * i n l e i d i n g : 7 8 9 2 . 8 9 1 JB/LG I n l e i d i n g Recent o n d e r z o e k h e e f t w e e r e e n s o p n i e u w a a n g e t o o n d , d a t d e mate w a a r i n d e mensen z i c h b e t r o k k e n v o e l e n e n z i c h i n z e t - t e n , i n h o g e m a t e b e p a l e n d i s v o o r h e t s u c c e s v o l o p e r e r e n van o r g a n i s a t i e s . E n o o k i s a a n g e t o o n d d a t b e t r o k k e n h e i d e n i n z e t o p h u n b e u r t w e e r a f h a n k e l i j k z i j n v a n d e m o g e l i j k h e - den d i e d e o r g a n i s a t i e d e mens b i e d t om z i j n o f h a a r b e h o e f - t e n t e b e v r e d i g e n . B o v e n d i e n b l i j k t d a t ' s mensen b e h o e f t e n n i e t v a s t l i g g e n , m a a r v o o r t d u r e n d v e r a n d e r e n : d e b e v r e d i g i n g van d e e n e b e h o e f t e r o e p t w e e r e e n a n d e r e b e h o e f t e o p . O o k i n d e l o o p v a n z i j n l e v e n v e r a n d e r e n d e m e n s e l i j k e b e h o e f t e n en m o t i e v e n . Wa t e e r s t e e n h e e l b e l a n g r i j k m o t i e f w a s ( b . v . g e l d v e r d i e n e n ) v e r s c h u i f t l a n g z a m e r h a n d n a a r d e a c h t e r g r o n d en e e n a n d e r m o t i e f ( b . v . e r k e n n i n g ) t r e e d t o p d e v o o r g r o n d . Hoe z i t h e t m e t d e m o t i v a t i e i n d e v e r s c h i l l e n d e l e v e n s f a - sen? I s d a t g e n e w a t a a n t r e k k e l i j k i s v o o r e e n 2 0 - e r o o k n o g a a n t r e k k e l i j k v o o r d e 4 0 - e r ? K a n men i n d e r d a a d p a s e c h t v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d d r a g e n a l s men d e 3 0 g e p a s s e r d i s ? I s h e t w e r k e l i j k z o d a t j e i e m a n d v a n b o v e n d e 4 5 n i e t m e e r k u n t v e r a n d e r e n ? E n z i t t e n mensen b o v e n d e 5 5 j a a r a l l e e n maar o p d e VUT o f d e p e n s i o n e r i n g t e w a c h t e n ? Op d e z e t h e m a t i e k z a l i n h e t o n d e r s t a a n d e k o r t i e t s w o r d e n gezegd. Het i s o n m o g e l i j k om d i t o n d e r w e r p i n d i t b e s t e k u i t v o e r i g t e b e h a n d e l e n . D e g e ï n t e r e s s e e r d e n z u l l e n o n g e t w i j f e l d h u n weg v i n d e n v i a s e m i n a r s o f l i t e r a t u u r om z i c h e r v e r d e r i n t e v e r d i e p e n . H e t w e k k e n v a n i n t e r e s s e v o o r d i t t h e m a i s d e voornaamste d o e l s t e l l i n g v a n d e z e i n l e i d i n g . Visie op d e menselijke levensloop Sommige mensen k i j k e n z o n a a r d e l e v e n s l o o p d a t z i j z e g g e n : Er i s e e n p e r i o d e v a n r i j p i n g ( g r o e i ) i n d e j e u g d j a r e n , e e n p e r i o d e v a n b l o e i i n d e v o l w a s s e n h e i d e n e e n p e r i o d e v a n a f - t a k e l i n g e n v e r v a l i n d e o u d e r d o m . D e z e l a a t s t e b e g i n t b i j de é é n w a t v r o e g e r b i j d e a n d e r w a t l a t e r , j e k u n t h e t b . v . door r e g e l m a t i g t e t r i m m e n n o g w a t u i t s t e l l e n , m a a r o n h e r - r o e p e l i j k t r e e d t h e t v e r v a l i n . Mensen d i e z o k i j k e n h e b b e n i n z e k e r o p z i c h t g e l i j k , n l . a l s z i j k i j k e n e n v r i j w e l u i t s l u i t e n d k i j k e n n a a r h e t l i c h a a m ; * I n l e i d i n g v a n J . W . P. M . v a n d e r B r u g , g e h o u d e n v o o r h e t S t u d i e c e n t r u m v o o r B e d r i j f e n O v e r h e i d o p 2 5 j a n u a r i 1 9 8 9 Valckenboschlaan 8, Postbus 299, 3700 AG Zeist, Telefoon 03404-20044, Fax 03404-12770. 2. naar d e mens a l s b i o l o g i s c h w e z e n . Men h e e f t e c h t e r o n g e l i j k a l s men d e z e k i j k w i j z e o p d e h e l e mens t o e p a s t . D a n z i e t men de m e n s e l i j k e l e v e n s l o o p z o d a t men z e g t : De mens w o r d t i n w e z e n g e v o r m d g e d u r e n d e d e k i n d e r - e n j e u g d j a r e n e n i n d e e e r s t e f a s e n v a n d e v o l w a s s e n h e i d . M a a r met * 2 5 j a a r i s d e m e n s a f e n g e r e e d om t e f u n c t i o n e r e n i n een g e z i n , e e n o r g a n i s a t i e , d e m a a t s c h a p p i j . I n d e l o o p v a n h e t l e v e n k u n n e n e r e c h t e r s t o r i n g e n o p t r e d e n , d i e d a n h e r - s t e l d m o e t e n w o r d e n , d . w . z . l i e f s t w e e r z o g e m a a k t a l s h e t was m e t 2 5 / 3 0 . D e o o r z a a k w o r d t v e e l a l g e z o c h t i n “ f a b r i c a - g e f o u t e n ” , d . w . z . m e n t r a c h t o p t e s p o r e n w a a r e r i n d e k i n - d e r - o f j e u g d f a s e i e t s f o u t i s g e g a a n . I n d e z e v i s i e i s i e d e r e c r i s i s o f s t o r i n g d i e i n d e l e v e n s l o o p o p t r e e d t i e t s n e g a t i e f s , w a t z o s n e l m o g e l i j k o p g e r u i m d m o e t w o r d e n . Heel a n d e r s w o r d t h e t a l s w e k i j k e n n a a r d e mens a l s p s y - c h i s c h / g e e s t e l i j k w e z e n . D a n z i e n w e d a t v e e l mensen o o k t i j d e n s h u n v o l w a s s e n h e i d e n o u d e r d o m b l i j v e n d o o r g r o e i e n e n z e l f s o p h o g e l e e f t i j d d e t o p v a n h u n p r e s t a t i e s i n h e t l e v e n b e r e i k e n . D a a r v a n z i j n v o o r b e e l d e n t e o v e r v a n k u n s t e - n a a r s , s t a a t s l i e d e n e n o o k v a n mensen u i t o n z e e i g e n o m g e - v i n g . C r i s e s o f s t o r i n g e n z i j n t e b e s c h o u w e n a l s e e n o v e r g a n g s f a s e t u s s e n t w e e o n t w i k k e l i n g s s t a d i a , w a a r i n d e o u d e w i j z e v a n “ z i j n ” n i e t m e e r v o l d o e t e n d e n i e u w e n o g n i e t g e v o n d e n i s . C r i s e s i n d e l e v e n s l o o p z i j n h i e r d u s n i e t a l l e e n m a a r n e g a - t i e f , z e h e b b e n o o k e e n p o s i t i t i e v e k a n t o m d a t z i j e e n s i g - n a a l k u n n e n z i j n d a t d e b e t r o k k e n e t o e i s a a n e e n v o l g e n d e s t a p i n z i j n / h a a r o n t w i k k e l i n g . D a a r n a a s t z i e n w e n a t u u r l i j k o o k b i j v e e l mensen i n p s y c h - i s c h - g e e s t e l i j k o p z i c h t a c h t e r u i t g a n g e n v e r v a l . Het i s v o o r l e i d e r s v a n o r g a n i s a t i e s b e l a n g r i j k om e r z i c h bewust v a n t e z i j n w a a r n a a r men k i j k t a l s men h e t o v e r m e n - sen i n e e n b e p a a l d e l e v e n s f a s e h e e f t . A l v o r e n s o p e e n n a d e r e b e s c h r i j v i n g v a n d e l e v e n s f a s e n i n t e gaan n o g e e n k o r t e o p m e r k i n g o v e r d e i n d e l i n g i n f a s e n . Grenzen z i j n d a a r b i j n i e t s c h e r p t e t r e k k e n . W i j z u l l e n i n h e t v o l g e n d e s p r e k e n o v e r d e 2 0 - e r , 3 0 - e r , e n z . e n b i j i e d e r van d e z e f a s e n a l g e m e n e k a r a k t e r i s t i e k e n g e v e n . U i t e r a a r d z i j n e r i n d i v i d u e l e v a r i a n t e n . 1. D E TWINTIGER 3. a. A lgemene k a r a k t e r i s t i e k De t w i n t i g e r s t a p t h e t v o l l e l e v e n b i n n e n , v a a k m e t e e n p o s i t i e v e g e s t e m d h e i d . H e t l e v e n l i g t i m m e r s n o g v o o r hem. H i j s t a a t e r o p e n t e g e n o v e r . B o v e n d i e n h e e f t h i j n o g w e i n i g z e l f k e n n i s . D a a r o v e r g a a t h e t n u v o o r a l i n d e z e p e r i o d e : z e l f k e n n i s o p d o e n , j e e i g e n g r e n z e n e n m o g e l i j k - heden l e r e n k e n n e n , o n t d e k k e n w a t b i j j e h o o r t e n w a t n i e t . D o o r d i t t e d o e n b o u w t d e j o n g e mens i n n e r l i j k e z e k e r h e i d o p ; d i e s t a a t i n t e g e n s t e l l i n g t o t u i t e r l i j k e zekerheden a l s g e g a r a n d e e r d i n k o m e n , s o c i a l e z e k e r h e i d , enz. A l s o u d e r e k u n j e s o m s m e t v e r b a z i n g k i j k e n w a t z e a a n - d u r v e n , m a a r a l s j e z e l f t e r u g k i j k t m e r k j e d a t j e z e l f d i k w i j l s o o k d i t s o o r t “ r o e k e l o z e ” a v o n t u r e n b e n t i n g e - gaan, j e n o g v a n g e e n g e v a a r b e w u s t . B i j d i t a l l e s w o r d t d e j o n g e mens o v e r w e g e n d g e s t u u r d door d e ( n o g o n b e w u s t e ) w i l . “ J e g a a t d a a r h e e n w a a r j e benen j e b r e n g e n . ” E r i s n o g g e e n v a s t e u i t g e s t i p p e l d e k o e r s . “ I k z i e w e l ” i s d e f a v o r i e t e u i t d r u k k i n g . M e n w o r d t s n e l e n t h o u s i a s t v o o r b e p a a l d e ( n i e u w e ) d e n k b e e l - den. ( I e d e r d i c t a t o r i a a l r e g i m e , o . a . d e n a z i ' s t r a c h t deze g r o e p v o o r z i c h t e w i n n e n . H e t k u n n e n d a n e c h t e f a n a t i c i w o r d e n . ) b. H o u d i n g t . o . v . w e r k Het w e r k i s é é n v a n d e m o g e l i j k h e d e n w a a r i n j e j e z e l f k u n t u i t p r o b e r e n , n a a s t v e r e n i g i n g , v r i e n d e n , r e i z e n , enz. H e t w e r k h e e f t d i k w i j l s n o g e e n v o o r l o p i g k a r a k t e r . Men w i l n o g g e e n v a s t e v e r b i n d i n g . I n d i e n m o g e l i j k z o e k t men v o o r a l d e v e r a n d e r i n g . N i e t t e l a n g h e t z e l f d e . B o v e n - d i e n w i l men i n d e z e f a s e d i k w i j l s o p k o r t e t e r m i j n r e s u l t a t e n z i e n v a n h e t w e r k . M e n i s n o g n i e t i n s t a a t n u i e t s t e b e g i n n e n , w a a r v a n p a s o v e r 1 o f 2 j a a r h e t r e s u l - t a a t z i c h t b a a r w o r d t . D a n l o o p t d e m o t i v a t i e t e r u g . Te n s l o t t e h e e f t d e t w i n t i g e r o o k i n h e t w e r k s t e r k e b e h o e f t e aan p o s i t i e v e c o n t a c t e n m e t a n d e r e n , d i e hem z i e n z i t - t e n . M e n i s n o g g e e n s o l i s t . D e a n d e r e n m o e t e n j e d u i d e - l i j k maken w i e j e b e n t . c. C o n s e q u e n t i e s v o o r h e t l e i d i n g g e v e n T r a c h t j o n g e mensen z o v e e l m o g e l i j k a f w i s s e l i n g t e g e v e n wat h e t w e r k b e t r e f t , z o d a t z e z e l f k u n n e n e r v a r e n w a t z e wel e n w a t n i e t k u n n e n . R o u t i n e i s d o d e l i j k o p d e z e l e e f - t i j d . 4. L a a t h e n o o k “ o p h u n t e n e n ” l o p e n , d . w . z . w e r k d o e n d a t n e t i e t s b o v e n h u n k u n n e n l i g t . B e l a s t h e n z o m o g e l i j k n i e t m e t l a n g e t e r m i j n t a k e n , m a a r met w e r k w a a r b i j z e o p k o r t e t e r m i j n k u n n e n z i e n o f z e h e t g o e d o f s l e c h t h e b b e n g e d a a n . B e v o r d e r e e n g o e d e , p o s i t i e v e w e r k s f e e r . D i t b e t e k e n t n i e t “ s o f t ” e n “ l i e f z i j n v o o r e l k a a r ” , m a a r e e n s f e e r w a a r i n d e j o n g e mens o p e n k a n c o m m u n i c e r e n m e t a n d e r e n e n dezen hem r e c h t u i t k u n n e n z e g g e n w a t z e v a n hem v i n d e n . Doe d a t t e n s l o t t e z e l f o o k , o . m . d o o r r e g e l m a t i g e b e o o r - d e l i n g s g e s p r e k k e n , l i e f s t om d e 3 maanden á I - j a a r . I n d e s f e e r v a n o p l e i d i n g e n v o r m i n g k a n men h e t b e s t e werken a a n e e n b r e d e o r i . é n t e r i n g . 2 . D E DERTIGER 5. a. A lgemene k a r a k t e r i s t i e k Eind t w i n t i g e r b e g i n d e r t i g e r j a r e n h e b b e n d e m e e s t e m e n - sen h u n e e r s t e l e v e n s e v a l u a t i e . M e n k e n t n u z o ' n b e e t j e e i g e n g r e n z e n e n m o g e l i j k h e d e n e n w i l d i e n u o o k g a a n b e - n u t t e n . Het b e w e e g l i j k e v a n d e 2 0 - e r v e r d w i j n t . N a a s t d e w i l g a a t nu o o k h e t v e r s t a n d e e n s t u r e n d e r o l v e r v u l l e n i n h e t l e - v e n . O o k i n d e b e l e v i n g k o m t e e n e l e m e n t v a n s e r i e u s h e i d : “ I k b e n a l 3 0 , d e j e u g d z i t e r d e fi n i t i e f o p , d e e r n s t des l e v e n s i s b e g o n n e n ” . M e n p a k t d e d i n g e n p l a n m a t i g a a n ( b . v . c a r r i b r e p l a n ) e n b i n d t z i c h s t e r k e r . B o v e n d i e n i s menig mens i n z i j n 3 0 - e r j a r e n h e t m e e s t m a t e r i a l i s t . L u i s t e r m a a r e e n s w a a r o v e r z e p r a t e n o p r e c e p t i e s : h u i - zen, a u t o ' s , b o t e n , h y p o t h e e k , e n z . I n h e t a l g e m e e n d o e t een s t u k n u c h t e r h e i d , e r n s t , z a k e l i j k h e i d z i j n i n t r e d e . Gevaren z i j n i n d e z e f a s e d e b u r g e r l i j k h e i d ( a l l e s n e t j e s voor e l k a a r h e b b e n ) e n d e h a r d h e i d . M e n d e n k t d e w e r e l d r a t i o n e e l t e k u n n e n b e h e e r s e n e n v e r z u i m t h e t i n v o e l v e r - mogen t e o n t w i k k e l e n . b. H o u d i n g t . o . v . w e r k Voor v e l e n w o r d t h e t w e r k n u d e p l e k w a a r men z i c h w i l o n t w i k k e l e n , z o w e l i n i n n e r l i j k e ( z i c h z e l f a l s mens k u n - nen o n t p l o o i e n ) a l s i n u i t e r l i j k e ( c a r r i è r e ) z i n . Men i s i n s t a a t e e n b r e e d v e l d t e o v e r z i e n e n om v e r a n t w o o r d e - l i j k h e d e n t e d r a g e n d i e v e r d e r r e i k e n d a n a l l e e n d e u i t - v o e r i n g v a n h e t e i g e n w e r k . O o k k a n men n u l a n g e t e r m i j n zaken a a n . D e m e e s t e d e r t i g e r s i n o n z e o r g a n i s a t i e s h o u - den v a n w e r k w a a r i n v o o r a l e e n b e r o e p g e d a a n w o r d t o p v e r s t a n d e l i j k e c a p a c i t e i t e n : d o e l e n s t e l l e n , p l a n n e n , o r - g a n i s e r e n , e e n s y s t e e m o p z e t t e n , p r i o r i t e i t e n a f w e g e n , enz. B o v e n d i e n z i j n z e v i t a a l e n e n e r g i e k , k u n n e n v e e l aan. De man o f v r o u w v a n r o n d d e 3 5 i s i n v e l e o r g a n i s a t i e s i n de i d e a l e l e v e n s f a s e v o o r d e o r g a n i s a t i e : k r a c h t i g , h e l - d e r, o r d e l i j k , z a k e l i j k , v i t a a l , e n z . , e n z . D i t a l l e s k a n e c h t e r z o v e r d o o r s c h i e t e n d a t h e t e i g e n b e - l a n g e e n s t e e d s g r o t e r e r o l g a a t s p e l e n e n h e t s t r e v e n naar m a c h t , w a a r b i j m e n n i e t s o n t z i e n d k a n w o r d e n , d e overhand k r i j g t . c. C o n s e q u e n t i e s v o o r h e t l e i d i n g g e v e n T r a c h t i n h e t w e r k v a n d e r t i g e r s s t u k j e s e i g e n p l a n n i n g , e i g e n o r g a n i s a t i e , e n z . i n t e b o u w e n . M e t name o p d e 6. l a g e r e n i v e a u s z i j n d e z e e l e m e n t e n d i k w i j l s u i t h e t w e r k w e g g e o r g a n i s e e r d . Management b y o b j e c t i v e s k a n b i j d e r t i - g e r s h e e l g o e d w e r k e n . Wa a k b i j d e r t i g e r s v o o r e e n t e e e n z i j d i g e - r a t i o n e l e - o n t w i k k e l i n g d o o r h e n b . v . t e vragen d e z a a k o o k e e n s d o o r d e o g e n v a n a n d e r e n t e z i e n en d o o r h e n t e l a t e n d e e l n e m e n a a n c u r s u s s e n a l s “ s o c i a l e v a a r d i g h e d e n ” , “ c r e a t i e v e s a m e n w e r k i n g ” , e . d . Ve r d e r i s n u d e t i j d r i j p h e n t e s t i m u l e r e n t o t e e n g r o t e r e p r o f e s s i o n e l e v e r d i e p i n g d o o r o p l e i d i n g e n e n t r a i n i n g e n , m a a r o o k d o o r h e n t e s t i m u l e r e n d e e l t e nemen aan p r o f e s s i o n e l e n e t w e r k e n , b e r o e p s v e r e n i g i n g e n , e n z . ook b u i t e n d e e i g e n o r g a n i s a t i e . 3 . D E VEERTIGER 7. a. A lgemene k a r a k t e r i s t i e k Rond h e t 4 0 e l e v e n s j a a r g a a n v e e l mensen z i c h z e l f e x i s - t e n t i ë l e v r a g e n s t e l l e n . H e t b e g i n t d i k w i j l s m e t v a g e g e - v o e l e n s v a n o n r u s t e n o n t e v r e d e n h e i d e n s o m s m e t e e n v o o r de p e r s o o n z e l f v o l s l a g e n r a a d s e l a c h t i g g e v o e l v a n o n z e - k e r h e i d . H e t i s a l s o f a l h e t g e e n d a t men t o t n o g t o e d e m o e i t e w a a r d h e e f t g e v o n d e n i n h e t l e v e n z i j n g l a n s b e - g i n t t e v e r l i e z e n . D a a r k o m t d a n n o g b i j , d a t men z i c h soms m e t s c h r i k r e a l i s e e r t d a t d e h e l f t v a n h e t l e v e n e r - op z i t . Te r u g k i j k e n d o p h e t t o t n o g t o e g e l e e f d e l e v e n r i j s t d e v r a a g o f d a t n u “ a l l e s i s w a t h e t l e v e n t e b i e - den h e e f t ” . H e t o u d e w a a r d e n s y s t e e m b l i j k t n i e t m e e r v o l - l e d i g t e v o l d o e n , m e n z o e k t e e n a n d e r e o r i ë n t a t i e . S o m - migen h e b b e n h e t g e v o e l , d a t z e h e e l s n e l e e n a a n t a l zaken i n d e b u i t e n w e r e l d m o e t e n v e r a n d e r e n om d e b o o t n i e t t e m i s s e n i n h e t l e v e n . Z i j v e r a n d e r e n v a n b a a n , breken h u n h u w e l i j k a f , e n z . e n w i l l e n e e n n i e u w e s t a r t maken. M e e s t a l i s d a t e e n i l l u s i e : o o k i n d e n i e u w e r e l a - t i e e n d e n i e u w e b a a n k o m t men z i c h z e l f w e e r t e g e n . Wa t gevraagd w o r d t i s v e e l a l e e n i n n e r l i j k e h e r o r i ë n t a t i e . E e r d e r “ d e d i n g e n a n d e r s d o e n ” d a n a n d e r e d i n g e n d o e n . De b e l a n g r i j k s t e o p g a v e v o o r d e v e e r t i g e r j a r e n i s h e t a f s c h e i d nemen v a n d e e x p a n s i e v e f a s e , d e f a s e v a n 2 0 t o t 40 j a a r , w a a r i n d e mens v o o r d e o p g a v e s t a a t om z i j n p l a a t s t e v i n d e n i n d e w e r e l d . A l h e t s t r e v e n i s d a a r o p overwegend g e r i c h t . M e t ± 4 0 j a a r i s d i e p l a a t s b e r e i k t en r i j s t d e v r a a g “ w a t n u ? ” . I s d a t g e n e w a t e r n u n o g komt i n h e t l e v e n a l l e e n m a a r h e r h a l i n g ? “ M i s s c h i e n n o g één o f t w e e p r o m o t i e s e n w a t d a n ? ” Wa t n i e u w o n t w i k k e l d moet w o r d e n i s i . p . v . h e t s t r e v e n n a a r m a c h t , n a a r g e l - d i n g , e r k e n n i n g , g e h o o r d w i l l e n w a r d e n , k o r t o m i n p l a a t s van e g o c e n t r i c i t e i t , e e n h o u d i n g t e o n t w i k k e l e n v a n h e t i n n e r l i j k t e r u g t r e d e n , v a n h e t s c h e n k e n , v a n h e t b e s c h i k - baar z i j n v o o r . . . . K a n men d i t n i e t e n b l i j f t men z i t t e n op h e t e x p a n s i e v e s p o o r ( d e b e s t e w i l l e n z i j n , m a c h t w i l - l e n v e r w e r v e n , p r o n k e n m e t e i g e n r e s u l t a t e n ) , d a n z a l men d a t d e e e r s t e j a r e n n o g w e l v o l k u n n e n h o u d e n , m a a r n a a r - mate h e t e i n d e v a n d e v e e r t i g e r j a r e n m e e r n a d e r t , z a l h e t k r a m p a c h t i g e r w o r d e n e n b i j d e b u i t e n w e r e l d s p o t , m e d e l i j d e n o f i r r i t a t i e g a a n o p r o e p e n . Deze s t r i j d w a a r b i j h e t o u d e n i e t m e e r v o l d o e t e n h e t nieuwe n o g n i e t g e v o n d e n i s k e n m e r k t d e 4 0 - e r j a r e n d i e d i k w i j l s d a n o o k a l s e e n b e l a n g r i j k e o v e r g a n g s f a s e i n h e t l e v e n w o r d t g e z i e n ; i n h e v i g h e i d t e v e r g e l i j k e n m e t d e p u b e r t e i t , m a a r v a a k n o g m e t m e e r p i j n , o m d a t men n u n i e t een o p g a a n d e m a a r e e n d a l e n d e l e v e n s l i j n v o o r z i c h h e e f t . D e p r e s s i e s e n i n n e r l i j k e s t r i j d s p e l e n i n h e t l e v e n v a n de v e e r t i g e r e e n r o l . D i k w i j l s z a l men o o k o n r u s t i g z o e - ken n a a r m o g e l i j k h e d e n om d e z e l e v e n s p r o b l e m a t i e k t e o n t - v l u c h t e n d o o r d r a n k , T V - k i j k e n , e r o t i s c h e a v o n t u u r t j e s , h e t z o e k e n v a n s e n s a t i e , e n z . H e t v r a a g t v e e l moed om deze p r o b l e m e n o n d e r o g e n t e z i e n e n o p z o e k t e d u r v e n gaan n a a r g e e s t e l i j k e w a a r d e n d i e h e t l e v e n w e e r o p n i e u w z i n e n b e t e k e n i s g e v e n . Wa n t d a a r l i g g e n d e m o g e l i j k h e - den! Wa n n e e r d e v i t a l e , u i t d e l i c h a m e l i j k h e i d v o o r t k o - mende s t r e v i n g e n t e n g e v o l g e v a n h e t o u d e r w o r d e n a f n e - men, o n t s t a a t t e g e l i j k e r t i j d r u i m t e v o o r g e e s t e l i j k - i d e ë l e s t r e v i n g e n . D e k r a c h t d i e h i e r v a n u i t k a n g a a n k a n maken d a t mensen t e g e n h u n 5 0 - s t e e e n n i e u w e v e n w i c h t , nieuwe i n n e r l i j k e z e k e r h e d e n h e b b e n g e v o n d e n , d i e h u n l e v e n e e n h e l e n i e u w e i m p u l s g e v e n . b. H o u d i n g t . o . v . h e t w e r k 8. Wat h i e r v o o r a l s a l g e m e n e k a r a k t e r i s t i e k i s b e s c h r e v e n neemt d e v e e r t i g e r u i t e r a a r d o o k mee n a a r h e t w e r k . M a a r daar z a l men o v e r h e t a l g e m e e n s t e r k g e n e i g d z i j n om d e z e l e v e n s p r o b l e m a t i e k v e r b o r g e n t e h o u d e n v a n u i t d e n o r m : J e mag ( m o e t ) j e z w a k h e d e n n i e t t o n e n . V e r s c h i l l e n d e m a n a - g e r s h e b b e n m i j i n p e r s o o n l i j k e g e s p r e k k e n g e t u i g d v a n g r o t e o n z e k e r h e i d i n d e z e p e r i o d e e n d a a r a a n t o e g e v o e g d d a t z e e r b a n g v o o r w a r e n d a t h u n b a z e n h e t z o u d e n m e r - ken. Soms k a n men a l s t e g e n e e n b e r g o p z i e n t e g e n t a k e n waar men v o o r h e e n z i j n h a n d n i e t v o o r o m d r a a i d e . Maar h e t k a n o o k d a t u i t e r l i j k a l l e s g o e d g a a t , t e r w i j l de i n n e r l i j k e b e v r e d i g i n g d i e h e t w e r k b i e d t a f n e e m t . “ M i j n b e o o r d e l i n g e n z i j n u i t s t e k e n d ; z o j u i s t w e e r e e n p r o m o t i e g e m a a k t , m a a r h e t z e g t m i j a l l e m a a l n i e t s m e e r . ” Het w e r k k a n v o o r d e g e n e d i e i n d e o v e r g a n g v a n d e v e e r - t i g e r j a r e n z i t z o w e l e e n w e l k o m h o u v a s t a l s e e n z w a r e b e l a s t i n g z i j n e n v a a k i s h e t b e i d e : H o u v a s t o m d a t j e t o c h m a a r w e e r e l k e o c h t e n d om 0 8 . 3 0 u u r a c h t e r j e b u r e a u moet z i t t e n , m e n s e n t e w o o r d m o e t s t a a n , e n z . H e t w e e r - houdt j e e r v a n j e a l t e z e e r t e l a t e n m e e s l e p e n d o o r j e d e p r e s s i e s ; m a a r o o k e e n z w a r e b e l a s t i n g , v o o r a l o m d a t j e u i t e r l i j k v e e l o p m o e t h o u d e n , w a t e r i n n e r l i j k n i e t i s . Hoewel h e t b o v e n s t a a n d e e e n a l g e m e n e g r o n d t r e k i s , i s d e h o u d i n g v a n v e e r t i g e r s t . o . v . w e r k o o k v e r s c h i l l e n d , a f - h a n k e l i j k v a n d e o n t w i k k e l i n g i n v o r i g e f a s e n , d e a a r d van h e t w e r k , d e h o u d i n g v a n c o l l e g a ' s , e n z . We z u l l e n e n k e l e v a r i a n t e n n o e m e n : - E r z i j n v e e r t i g e r s d i e t e n g e v o l g e v a n d e o v e r g a n g s f a s e e c h t w i l l e n v e r a n d e r e n i n u i t e r l i j k e z i n ; d e z e s l a a n aan h e t s o l l i c i t e r e n , i n - o f e x t e r n , s o m s w i l men v e r - h u i z e n n a a r e e n a n d e r e s t a d , e n z . - E r z i j n e r o o k d i e t i j d e n s v e r g a d e r i n g e n i n e e n s o n v e r - wachte p r i n c i p i ë l e v r a g e n g a a n s t e l l e n e n d a a r h e l e k w e s t i e s v a n m a k e n . L o s d a a r v a n o f t e g e l i j k t i j d i g e e n z e k e r e o n v e r s c h i l l i g h e i d u i t s t r a l e n d t . o . v . z a k e n , w a a r o v e r men z i c h v o o r h e e n d r u k m a a k t e . - P l o t s e l i n g n o g v e e l h a r d e r g a a n w e r k e n . Men “ w e r p t e r z i c h a l s h e t w a r e o p ” , w e r k mee n a a r h u i s , e n z . D a a r m e e gepaard g a a n d e s o m s e e n z i c h e x t r a k r a c h t i g o p s t e l l e n t . o . v . a n d e r e n . D e e i g e n i n n e r l i j k e o n z e k e r h e i d w o r d t w e g g e d r u k t . - P r i v é p r o b l e m e n , samenhangend m e t d e z e o v e r g a n g s f a s e , d i e i n h e t w e r k e e n r o l g a a n s p e l e n : d r a n k g e b r u i k , b u i t e n e c h t e l i j k e r e l a t i e s , fi n a n c i ë l e p r o b l e m e n d i e o n t s t a a n d o o r d a t men i n w e e k e n d e n e n v r i j e t i j d d e e x i s t e n t i ë l e v r a g e n w i l o n t v l u c h t e n , e n z . E v e n a l s i e d e r mens i n z i j n j e u g d j a r e n e e n p u b e r t e i t s f a s e d o o r m a a k t , m a a r i n d i v i d u e e l d i k w i j l s o p h e e l v e r s c h i l l e n - de m a n i e r e n , z o m a a k t i e d e r m e n s r o n d z i j n v e e r t i g s t e l e v e n s j a a r o o k e e n o v e r g a n g s f a s e d o o r , m a a r o o k m e t v e l e i n i d i v i d u e l e v a r i a n t e n . Naarmate men h e t e i n d v a n d e v e e r t i g e r j a r e n n a d e r t , w o r d t a l l e s w a t m i n d e r s t o r m a c h t i g . Sommigen h e b b e n e e n nieuwe “ z i e n s w i j z e ” , n i e u w e o r i ë n t a t i e s v o o r h u n l e v e n gevonden e n w e r k e n d a a r v o o r . A n d e r e n h e b b e n d a t n i e t . Z e z i j n w e l i s w a a r w a t m i n d e r o n r u s t i g g e w o r d e n , m a a r o o k o n - v e r s c h i l l i g e r , c y n i s c h e r , s p o t t e n d m e t z i c h z e l f e n d e o r g a n i s a t i e . c . C o n s e q u e n t i e s v o o r h e t l e i d i n g g e v e n 9. Het b e l a n g r i j k s t e v o o r h e t l e i d i n g g e v e n a a n 4 0 - e r s i s dat men z e l f n i e t s c h r i k t v a n d e b e s c h r e v e n p r o b l e m a - t i e k . H e t h a n g t e r e r g v a n a f o f d e l e i d i n g g e v e n d e d e z e p r o b l e m a t i e k a l o f n i e t v a n u i t z i j n e i g e n l e v e n k e n t . I s d i t h e t g e v a l d a n k a n h i j b e w u s t momenten u i t k i e z e n om met z i j n m e d e w e r k e r ( s ) e e n s w a t m e e r beschouwende g e - s p r e k k e n t e v o e r e n , w a a r i n d e b e t r o k k e n e g e h o l p e n w o r d t een v o o r h e m / h a a r n i e u w e z i n g e v i n g i n h e t w e r k t e o n t d e k - k e n . Soms k a n d e l e i d e r d a a r b i j o o k h e l p e n d o o r v e r a n d e - r i n g e n a a n t e b r e n g e n i n d e t a a k i n h o u d . D e v e e r t i g e r e c h t e r “ v e r t e l l e n ” w a t d e z i n v a n z i j n w e r k i s , i s o n - z i n . H i j m o e t d a t z e l f o n t d e k k e n e n v e r v o l g e n s d e g e l e - g e n h e i d k r i j g e n om d i t w a a r t e m a k e n . I s men z e l f j o n g e r e n k e n t men a l s c h e f d e v e e r t i g e r - j a r e n p r o b l e m a t i e k n i e t a a n d e n l i j v e , p r o b e e r d a n d e b e - t r o k k e n e t e bewegen e e n s g e s p r e k k e n t e v o e r e n m e t a n d e r e , oudere c o l l e g a ' s . H e e l b e l a n g r i j k i s m . i . d a t h e t t a b o e om o v e r d e z e l e v e n s v r a g e n t e s p r e k e n i n o r g a n i s a t i e s w o r d t o p g e h e v e n . D i t h e e f t t e maken m e t h e t l o s l a t e n v a n de i n h e t b e g i n v a n d i t a r t i k e l b e s c h r e v e n m e c h a n i s - t i s c h - b i o l o g i s c h e v i s i e . Z o l a n g men h e t i d e e h e e f t d a t c r i s e s i n h e t l e v e n “ v e r s t o r i n g e n ” z i j n v a n h e t n o r m a l e , 1 0 . z o l a n g z a l men d e z e c r i s e s a l s o n g e w e n s t e f e n o m e n e n b l i j - ven b e s c h o u w e n . Z i e t men z e e c h t e r a l s o n t w i k k e l i n g s o p - gave d a n z u l l e n management e n o r g a n i s a t i e d a a r h e e l anders mee o m s p r i n g e n : d e mensen s t i m u l e r e n om d e v r a g e n onder o g e n t e z i e n , o m e r c o n s t r u c t i e f a a n t e w e r k e n e n dan z a l men d a a r v o o r o o k f a c i l i t e i t e n ( i n d e v o r m v a n t i j d e n g e l d ) b e s c h i k b a a r s t e l l e n . Mensen z i j n i n d e z e f a s e u i t o p e e n h e r o r i ë n t a t i e i n h u n l e v e n . G e s p r e k k e n m e t a n d e r e n d a a r o v e r z i j n d a a r b i j z e e r behulpzaam, z e k e r a l s d i t g e s c h i e d t o n d e r d e s k u n d i g e b e - g e l e i d i n g , z o a l s d i t o . a . g e b e u r t i n h e t p r a c t i c u m “ L e v e n s l o o p e n O r g a n i s a t i e ” v a n h e t N P I t e Z e i s t . Medewerkers d i e i n d e l o o p v a n h u n 4 0 - e r j a r e n e e n n i e u w e z i n g e v i n g e n e e n d a a r b i j p a s s e n d e g r o n d h o u d i n g h e b b e n g e - vonden k u n n e n v a n o n g e l o f e l i j k e w a a r d e z i j n v o o r d e o r g a - n i s a t i e . D o o r h i e r v o o r b e w u s t e e n b e l e i d t e o n t w i k k e l e n kan w e l l i c h t v o o r k o m e n w a r d e n , d a t o p d e n d u u r d e h e l f t van d e o u d e r e m e d e w e r k e r s e e n b l o k a a n h e t b e e n w o r d t . 4 . DE VIJFTIGER a. A lgemene k a r a k t e r i s t i e k 1 1 . Veel v a n d e w i j z e w a a r o p i e m a n d a l s v i j f t i g e r l e e f t e n w e r k t h a n g t a f v a n z i j n v o o r g a a n d e l e v e n , m e t name v a n d e w i j z e h o e z i j d e o v e r g a n g s f a s e v a n d e v e e r t i g e r j a r e n h e e f t d o o r g e m a a k t . I s d e n i e u w e l e v e n s o r i ë n t a t i e n i e t g e v o n d e n o m d a t men g e - v l u c h t i s v o o r d e p r o b l e m e n o f o m d a t men d e e x p a n s i e v e f a s e h e e f t v o o r t g e z e t , d a n z a l men i n d e v i j f t i g e r j a r e n v e e l a l t o t e e n s t e e d s g r o t e r e k r a m p a c h t i g h e i d v e r v a l l e n . Met name d e j o n g e r e n v o r m e n d a n z o w e l i n w e r k a l s i n l e v e n e e n b r o n v a n i r r i t a t i e . M e n w i l d e b a a s b l i j v e n s p e l e n , z o w e l o v e r j o n g e r e c o l l e g a ' s i n h e t w e r k , a l s over d e k i n d e r e n t h u i s . M e n k a n n i e t l u i s t e r e n n a a r h u n soms w i l d e i d e e ë n e n r e a g e e r t d a a r o p m e t n e g a t i v i t e i t ( k l e i n e r e n , m i n a c h t i n g , e n z . ) . D e z e mensen k u n n e n d a n e e n s f e e r om z i c h h e e n s c h e p p e n d i e v e r z i e k e n d w e r k t . D e n e - g a t i v i t e i t d i e z i j u i t s t r a l e n w o r d t d a n d o o r d e o m g e v i n g vaak t e r u g g e s p i e g e l d , z o d a t z i j z i c h i n e e n s o o r t c i r k e l b e v i n d e n w a a r m a a r l a s t i g u i t t e komen i s . D e n e i g i n g i s b i j d e z e mensen g r o o t e e n z o n d e b o k t e z o e k e n , w a a r a a n z e a l h u n e l l e n d e k u n n e n t o e s c h r i j v e n , d i e v e r a n t w o o r d e l i j k w o r d t g e s t e l d v o o r h e t m i s l u k k e n v a n h u n l e v e n . H e e f t m e n e c h t e r w e l e e n n i e u w e z i n g e v i n g g e v o n d e n v o o r h e t l e v e n d a n k u n n e n d e v i j f t i g e r j a r e n e e n b r o n z i j n v a n g r o t e i n n e r l i j k e r u s t e n c r e a t i v i t e i t . J u i s t o m d a t d e I c h - h a f t i g k e i t ( z o a l s d e D u i t s e r h e t noemt) m i n d e r s t e r k o p t r e e d t o n t s t a a t e r r u i m t e v o o r e c h t e i n t e r e s s e i n mens e n m a a t s c h a p p i j . M i n d e r d a n v o o r - heen h e b b e n h o b b i e s t o t t a a k om z i c h z e l f t e b e w i j z e n , maar om z i c h e c h t a a n e e n g e b i e d t e w i j d e n ( m u z i e k , b e e l - dende k u n s t , d e n a t u u r , d e t u i n , e n z . ) . V o o r d e d i k w i j l s a l w a t o u d e r e k i n d e r e n e n h u n v r i e n d e n k u n n e n v i j f t i g e r s soms e c h t e v e r t r o u w e n s p e r s o n e n w o r d e n , m e d e o m d a t z i j kunnen v r i j l a t e n e n h e t l e v e n v a n d e k i n d e r e n n i e t b e - d i s s e l e n . H e t h u i s k a n e e n p l e k w o r d e n w a a r r u i m t e g e - schapen i s v o o r j o n g e m e n s e n , d i e z i c h d a a r t h u i s v o e l e n en w a a r d e v i j f t i g e r s v o o r h e n b e s c h i k b a a r z i j n z o n d e r z i c h o p t e d r i n g e n . M o e i l i j k t e a c c e p t e r e n v o o r v e e l v i j f t i g e r s i s n i e t t e min d e l i c h a m e l i j k e a c h t e r u i t g a n g , m e t name i n o n z e c u l - t u u r , w a a r d e l i c h a m e l i j k h e i d z o ' n b e l a n g r i j k e r o l s p e e l t . We r d h e t c r i s i s m a t i g e i n d e v e e r t i g e r j a r e n r e e d s v e r s t e r k t d o o r l i c h a m e l i j k e a f b r a a k v e r s c h i j n s e l e n a l s h a a r u i t v a l , g r i j s w o r d e n , h e t b u i k j e , e n z . ; t i j d e n s d e v i j f t i g e r j a r e n komen d a a r d i k w i j l s e c h t e k w a a l t j e s e n k l a c h t e n b i j . H e t z i c h i n e e n n e e r g a a n d e l i j n b e g e v e n d e l i c h a a m e i s t s t e e d s m e e r z i j n a a n d a c h t o p , o o k a l z i j n 12. h i e r o o k w e e r g r o t e v e r s c h i l l e n . W e l i s h e t z o , d a t d e g e - ne d i e n u n i e t g e ï n s p i r e e r d w o r d t d o o r d e g e e s t e l i j k - c i a l e s t r e v i n g e n g e v a a r l o o p t o o k m e n t a a l m e t h e t l i c h a a m i n d i e d a l e n d e l i j n t e g e r a k e n . H e t i s o m g e k e e r d z e l f s z o , d a t mensen d i k w i j l s m e t “ g e e s t - k r a c h t ” i n s t a a t z i j n hun l i c h a a m j o n g t e h o u d e n . Sommige mensen k u n n e n e r b e - g i n 5 0 j o n g e r u i t z i e n d a n m e t 4 0 . b. H o u d i n g t . o . v . h e t w e r k De h i e r b o v e n g e s c h e t s t e n e g a t i e v e o n t w i k k e l i n g h e e f t v o o r h e t w e r k t o t g e v o l g d a t d e b e t r e f f e n d e man o f v r o u w e e n s t e e d s g r o t e r b l o k a a n h e t b e e n w o r d t v a n d e o r g a n i s a - t i e . D i k w i j l s t e g e n v e r a n d e r i n g o f v e r n i e u w i n g ( “ dat h e b b e n w e i n 1 9 7 0 o o k a l g e p r o b e e r d e n t o e n w e r d h e t ook n i e t s l ” ) , e i g e n z i n n i g e n m o e i l i j k i n b e w e g i n g t e k r i j g e n . H e t w e r k e n d e w e r k s i t u a t i e w o r d e n v o o r d e z e mensen e e n e c h t e b e l a s t i n g e n men t e l t d e j a r e n d i e h e n nog s c h e i d e n v a n d e VUT o f d e p e n s i o n e r i n g . Z o a l s g e z e g d vormen j o n g e r e n e e n v o o r t d u r e n d e b e d r e i g i n g . E e r s t g a a t men m e t h e n i n d e s l a g , m a a r o m d a t d e o n g e l i j k e s t r i j d s t e e d s v a k e r v e r l o r e n w o r d t g a a t d e v i j f t i g e r o v e r o p s p o t e n c y n i s m e e n h e t t y r a n i s e r e n v a n d e a n d e r e n d o o r o p haar r e c h t e n t e g a a n s t a a n . K l e i n e d i n g e n a l s r o k e n , r a a m open, e e n t e l e f o o n t j e o v e r n e m e n , e n z . k u n n e n a a n l e i d i n g z i j n t o t t e l k e n s w e e r k e r e n d e c o n fl i c t e n o p e e n a f d e l i n g . De p o s i t i e v e o n t w i k k e l i n g k a n e r t o e l e i d e n d a t d e z e m e n - sen b e l a n g r i j k e s t e u n p i l a r e n i n d e o r g a n i s a t i e w o r d e n . Men i s v o o r b i j a a n h e t s t r e v e n n a a r v e r s t e r k i n g v a n d e e i g e n p o s i t i e e n d a a r d o o r i n s t a a t t o t e e n v e e l g r o t e r e o b j e c t i v i t e i t . M e n i s i n s t a a t om e e n b r e e d v e l d t e o v e r - z i e n , a f s t a n d t e nemen e n d a a r d o o r t o t e c h t b e l e i d s d e n - ken. Men h o e f t z i c h n i e t m e e r z o n o d i g p e r s o o n l i j k w a a r t e maken e n k a n d a a r d o o r e c h t l e i d i n g g e v e n . O o k i s men i n s t a a t t o t h e t nemen v a n m o e i l i j k e b e s l i s s i n g e n e n d a a r b i j k a n men o o k h a r d z i j n , n i e t v a n u i t a l l e r l e i s u b - j e c t i e v e o v e r w e g i n g e n , m a a r o m d a t d e z a a k h e t v r a a g t . I n e e n h e k t i s c h e o m g e v i n g , w a a r t i e n d i n g e n t e g e l i j k g e - b e u r e n , s n e l l e , k o r t e t e r m i j n b e s l i s s i n g e n genomen m o e t e n worden v o e l t d e v i j f t i g e r z i c h m i n d e r t h u i s . H e t i s d e k u n s t om i n e e n o r g a n i s a t i e d i e p l a a t s e n t e v i n d e n e n t e c r e ë r e n w a a r d e p o s i t i e v e k w a l i t e i t e n v a n d e z e l e v e n s f a s e het m e e s t t o t h u n r e c h t k u n n e n k o m e n . D a t h i e r b i j t r a d i - t i o n e l e u i t g a n g s p u n t e n v a n d e h u i d i g e b e l o n i n g s s y s t e m e n (en p e n s i o e n ) e e n g r o t e b e l e m m e r i n g v o r m e n b e h o e f t g e e n v e r d e r b e t o o g . c. C o n s e q u e n t i e s v o o r h e t l e i d i n g g e v e n 13. Het b e l a n g r i j k s t e i s : p r o b e e r d e n e g a t i e v e o n t w i k k e l i n g t e v o o r k o m e n . H o e w e l d e b a s i s d a a r v o o r e i g e n l i j k v e e l e e r d e r i n d e l e v e n s l o o p m o e t w o r d e n g e l e g d , i s h e t n o o i t t e l a a t v o o r e e n ommekeer t e n g o e d e . D e s o m s m e t g r o t e s t e l l i g h e i d u i t g e s p r o k e n r e g e l : o u d e r e mensen z i j n n i e t meer t e v e r a n d e r e n g a a t l a n g n i e t a l t i j d o p . D e e r v a r i n g l e e r t , d a t h e t v o o r a l v a n b e l a n g i s om d e v i c i e u z e c i r c e l van d e n e g a t i v i t e i t t e d o o r b r e k e n . J e b e n t a l s m a n a g e r g e n e i g d om z e l f n e g a t i e f t e r e a g e r e n o p d e n e g a t i v i t e i t d i e v a n e e n c y n i s c h e , b e t w e t e r i g e v i j f t i g e r u i t g a a t . T r a c h t d a t e e n s e e n t i j d n i e t t e d o e n e n g a o p z o e k n a a r de p o s i t i e v e a s p e c t e n d i e i e m a n d o n g e t w i j f e l d ó ó k h e e f t . D i k w i j l s z i e t h i j d i e z e l f o o k n i e t m e e r e n k a n d e z e p o s i t i e v e f e e d b a c k hem b e h u l p z a a m z i j n om z i c h z e l f t e a c c e p t e r e n ( a l z a l d i t i n h e t b e g i n v a s t w o r d e n a f g e w e - z e n ) . Het d e e l n e m e n a a n h e t r e e d s e e r d e r genoemde p r a c t i c u m “ L e v e n s l o o p e n o r g a n i s a t i e ” i s o o k v o o r d e z e mensen d i k - w i j l s e e n g r o t e s t e u n e n k a n t o t e e n w e r k e l i j k e ommekeer l e i d e n . T i j d e n s z o ' n p r a c t i c u m k a n men t i j d e n s d e o p e n g e s p r e k k e n m e t v r e e m d e mensen v a n a n d e r e n h o r e n h o e d i e z i c h a l o f n i e t m e t s u c c e s u i t e e n z e t t e n m e t d e z i n v a n werk e n l e v e n b o v e n d e 5 0 . Te v e n s komen d a a r d i k w i j l s o o k a l l e r l e i z a k e n a a n d e o r d e d i e n i e t o n m i d d e l l i j k m e t h e t werk t e maken h e b b e n , z o a l s b . v . o n v e r w e r k t e s c h u l d g e v o e - l e n s t . o . v . k i n d e r e n . M e n w o r d t t i j d e n s z o ' n p r a c t i c u m u i t g e d a a g d om h e t e i g e n l e v e n i n e i g e n h a n d t e nemen e n de “ z o n d e b o k k e n t e s l a c h t e n ” . Ve r d e r b e t e k e n t h e t l e i d i n g g e v e n a a n v i j f t i g e r s v o o r a l : Op z o e k g a a n n a a r h u n k w a l i t e i t e n e n h e t w e r k z o o r g a n i - s e r e n , d a t d e z e k w a l i t e i t e n a a n h u n t r e k k e n k u n n e n k o - men. V e e l o u d e r e n w o r d e n d o o r d e o r g a n i s a t i e o o k o n b e - w e e g l i j k g e m a a k t , d o o r d a t men h e t b e n a d e r t m e t d e n o r m van d e 3 5 - j a r i g e ; w a t z e m i n d e r k u n n e n d a n e e n 3 5 - j a r i g e w o r d t h e n s t e e d s v e r w e t e n , w a t z e m e e r k u n n e n w o r d t n i e t aan h e n g e v r a a g d . O o k d e g e n e n d i e d e o v e r g a n g i n d e 4 0 - e r j a r e n p o s i t i e f v e r w e r k t e n w o r d e n h i e r d o o r v a a k gedwongen hun i n t e r e s s e n e n g e b r u i k v a n v e r m o g e n s t e v e r l e g g e n n a a r t e r r e i n e n b u i t e n d e w e r k s f e e r , n a a r h o b b y e n v r i j e t i j d . Het v i n d e n v a n t a k e n e n werkzaamheden v o o r o u d e r e n v e r - e i s t e c h t e r e e n g r o t e m a t e v a n c r e a t i v i t e i t . H e t v e r d i e n t a a n b e v e l i n g d e o u d e r e d a a r b i j o o k z e l f i n t e s c h a k e l e n e n hem/haar m e d e v e r a n t w o o r d e l i j k t e maken v o o r h e t v i n d e n van o p l o s s i n g e n . 5 . D E ZESTIGER 14. Z e s t i g e r s z i j n l a n g z a m e r h a n d z e l d z a a m a a n h e t w o r d e n i n o n z e o r g a n i s a t i e s . V e l e n z i j n t e v o r e n a l a f g e h a a k t , v e r t r o k k e n met d e WAO o f m e t d e V U T. D e g e n e n d i e o v e r b l i j v e n s t e l l e n e r vaak e e n e e r i n “ d e 6 5 v o l t e m a k e n ” . Toch b e n j e n i e t o u d m e t 6 0 , a l s men n i e t t e v e e l l a s t h e e f t van l i c h a m e l i j k e k w a l e n k a n men n o g h e e l v e e l a a n . Wat i s e r t o c h a a n d e h a n d i n o n z e o r g a n i s a t i e s d a t w e z o w e i n i g 6 0 - e r s m e e r b i n n e n o n z e m u r e n h e b b e n ? M e e s t a l h o o r j e “Ze k u n n e n n i e t m e e r m e e , h e t t e m p o v a n d e v e r a n d e r i n g e n i s t e h o o g ” . W a a r s c h i j n l i j k i s d a t w a a r , m a a r t r e k k e n w e d e c o n c l u s i e n i e t a a n h e t v e r k e e r d e e i n d ? Z i j n d e r e a c t i e s v a n oudere mensen i n o r g a n i s a t i e s n i e t e e n g r a a d m e t e r v o o r d e w i j z e w a a r o p w i j m e t v e r a n d e r i n g e n e n v e r n i e u w i n g e n i n o r g a - n i s a t i e s omgaan? M o e t e n w e i n p l a a t s v a n h e t o p s t r a a t z e t - t e n v a n 1 0 - t a l l e n , j a h o n d e r d e n o u d e r e n p e r j a a r o n s n i e t eens g r o n d i g h e r b e z i n n e n h o e w i j m e t r e o r g a n i s a t i e s omgaan? Want o u d e mensen k n a p p e n a f d a a r w a a r j o n g e r e n n o g d e e n e r - g i e h e b b e n om z i c h i n h e t g e s o l m e t h e n s t a a n d e t e h o u d e n , maar v r a a g n i e t w a t h e t b i j h e n v o o r e e n a f b r e u k t e w e e g b r e n g t i n m o t i v a t i e , i n h u n v e r b i n d i n g m e t h e t w e r k . M a a r b i j d e o u d e r e mens b r e e k t h e t . Z i j s t a p p e n e r l i e v e r u i t e n de o r g a n i s a t i e l a a t h e n g r a a g g a a n om d o o r t e k u n n e n g a a n o p de m a n i e r z o a l s men g e b r u i k e l i j k i s t e d o e n “ o m d a t d e m a r k t , de c o n c u r r e n t i e , d e b e z u i n i g i n g e n , d e k l a n t e n , d e k o s t e n - o n t w i k k e l i n g , e n z . , e n z . d a t v r a a g t ” . De z e s t i g e r i s n o g n i e t o u d . M a a r h i j w o r d t w e l s t e e d s s t e r - k e r g e c o n f r o n t e e r d m e t d e e i n d i g h e i d v a n h e t e i g e n l e v e n . Een l e v e n d a t z i c h a f s p e e l t t u s s e n d e p o l e n v a n e e n p o l a r i - t e i t . E n e r z i j d s s t a a t d e mens i n z i j n l e v e n v o o r d e o p g a v e z i c h t e v e r b i n d e n m e t d e a a r d e , d e w e r e l d . D o o r z i c h t e v e r b i n d e n ( z i c h i n t e z e t t e n e n z . ) m e t d e w e r e l d k a n h i j z i c h o n t w i k - k e l e n . H e t w e r k s c h e p t d a a r v o o r e e n f a n t a s t i s c h e g e l e g e n - h e i d . Te g e l i j k s t a a t men v o o r d e o p g a v e z i c h t e o n t h e c h t e n , l o s t e komen, l o s t e l a t e n d a t g e n e w a t i n d i e w e r e l d b i j j o u i s gaan h o r e n : j e p o s i t i e , j e k i n d e r e n , j e w e r k j e l e v e n . Ve r b i n d e n e n l o s l a t e n v o r m e n samen d e h a r t s l a g v a n d e m e n s e - l i j k e l e v e n s l o o p . COPYRIGHT N P I

levensloop_en_motivatie.txt · Last modified: 2018/10/03 06:08 (external edit)